منابع انسانی در سرزمین Z
نیروی کار نسل Y (معمولاً متولدین بین دهه 1980 تا اوایل 2000 میلادی) حتی شاید بتوان آنها را متولدین هزاره نامید و نسل Z (متولدین بعد از اواسط دهه 1990 تا اواسط دهه 2010میلادی) نیروی کاری جدیدی هستند که دارای ویژگیها و ارزشهای مخصوص به خود و در حال تزریق به بازار کار در تمام نقاط جهان هستند. برای مدیریت این نیروهای جدید و ارتقاء همکاری با آنها، باید استراتژیهای مدیریت منابع انسانی متناسب با نیازها و خصوصیات این نسلها اتخاذ شود. در زیر، به برخی از استراتژیهای مدیریت منابع انسانی برای رویارویی با نیروی کار نسل Y و Z اشاره کردهایم:
1. ایجاد محیط کاری انعطافپذیر
نیروی کار نسل Y و Z تمایل دارند کارهایی داشته باشند که از نظر زمانی انعطافپذیری بالا داشته باشد. ایجاد محیط کاری انعطافپذیر و امکان انجام کار از راههای مختلف مانند کار از راه دور (remote work)، تعاملات آنلاین و ساعات کاری انعطافپذیر میتواند نقش مهمی در جذب و نگهداشت این نیروها ایفا کند.
2. بهرهگیری از فناوری و ابزارهای دیجیتال
نیروی کار نسل Y و Z با تکنولوژیها و فناوریهای نوین بزرگ شدهاند. بهرهگیری از ابزارها و پلتفرمهای دیجیتال در فرآیندهای انتخاب، آموزش، ارتباط و ارزیابی میتواند باعث بهبود تجربه کاری آنها شود. اینجا تنها عصر دیجیتال نیست، آنها دیجیتال زندگی میکنند.
3. ایجاد فرصتهای آموزش و رشد
نسل Y و Z تمایل دارند در محیط کاری کار کنند که به آنها فرصتهای آموزش و رشد در حوزههای مختلف ارائه میدهد. ایجاد برنامههای آموزشی مناسب و فرصتهای پیشرفت شغلی میتواند از جذب و نگهداشت این نیروها کمک کند.
4. توجه به تعادل کار-زندگی
نسل Y و Z اهمیت زیادی به تعادل کار-زندگی میدهند. ایجاد سیاستها و شرایطی که به کارمندان اجازه میدهد به خوبی بر زندگی شخصیشان نیز تمرکز کنند، میتواند از احساس رضایت و تعهد آنها نسبت به سازمان بالا برود. آنها کار میکنند تا زندگی کنند؛ چیزی که در نسلهای قدیم کمتر یافت میشد.
5. تحقق اهداف و ماموریت سازمان
نیروی کار نسل Y و Z به معنای واقعی کلمه “بنیانگذار اجتماعی” یا Social founder هستند و به دنبال احساس ارتباط اجتماعی، رسیدن به اهداف بزرگ و احساس ارزشگذاری هستند. ارتباط شفاف و معرفی هدفهای ماموریتی سازمان میتواند این نیروها را برای جذبشدن به سازمان ترغیب کند.
6. مدیریت تنوع
نسل Y و Z از لحاظ فرهنگی و اجتماعی بسیار متنوع و گوناگون هستند. مدیریت تنوع به خوبی میتواند از احساس متعلقبودن و ارتباط مؤثر با کارمندان کمک کند. سازمانهایی که تنوع را ترویج میدهند و فرهنگ باز و دگراندیشانهای را میان کارمندان تقویت میکنند، میتوانند از تجربه و انگیزه این نیروها بهتر و بیشتر بهرهمند شوند.
به طور خلاصه میتوان گفت که استراتژیهای مدیریت منابع انسانی برای نیروی کار نسل Y و Z باید با نیازها و ارزشهای این نسلها همخوانی داشته باشند و بهبود تجربه کاری و تعاملات سازمان با آنها را همواره جزو هدفهای خود داشته باشند.
با توجه به تغییرات اجتماعی، محیطی و فناوری، استراتژیهای مدیریت منابع انسانی باید بهروزرسانی شده و بازنگری شوند تا همواره با محیط کاری و نیازهای نیروی کار این نسل همخوانی کنند.
مزایای استفاده از نیروی کار نسل Z وY
استفاده از نیروی کار نسل Z، که معمولاً افراد متولد بعد از اواسط دهه 1990 تا اوایل دهه 2010 هستند، دارای مزایای بسیاری است که میتواند به سازمانها در رشد و افزایش بهرهوری کمک کند. در زیر به 6 مزیت استفاده از نیروی کار نسل Z اشاره میکنیم:
1. فناوریدوستی یا به تکنولوژی خوشامد بگوئید!
نسل Z با تکنولوژیها و دنیای دیجیتال بزرگ شدهاند و با استفاده از این فناوریها ارتباط آسانتری برقرار میکنند. این نیروی کار توانمندیهای دیجیتالی بالا و تسلط بر ابزارهای نوین را داراست که میتواند به بهبود فرآیندها و ارتقاء تجربه کاری در سازمانها کمک کند.
2. آموزشپذیری و انعطافپذیری
نسل Z به سرعت آموزش میپذیرند و توانایی سریع یادگیری مهارتها و مفاهیم جدید را دارند. همچنین، تمایل به انجام کارهای مختلف و انعطافپذیری در تعیین ساعات کاری و محل کار را نیز به خوبی درک میکنند که این مورد میتواند در افزایش بهرهوری و تنوع کاری در سازمان موثر باشد.
هرچند شاید تجربه ما در ایران به دلایل مختلف اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی و فسادهای اقتصادی در خانوادههای دهک بالای جامعه متفاوت با این مورد در کشورهای پیشرفته باشد.
3. افزایش حس همکاری در تیمها
متولدین نسل Z به خوبی در تیمها کار میکنند و هماهنگ میشوند. آنها تمایل دارند با همکاران خود همکاری و ارتباط موثری داشته باشند. این امر میتواند به تقویت اندیشههای گروهی و همبستگی در سازمان کمک کند.
4. ایجاد نوآوری
نسل Z به خوبی به جدیدترین ایدهها و مسائل مرتبط با جهان مدرن واکنش نشان میدهند. این خصوصیت باعث میشود که ایدههای نوآورانهتری را در سازمانها به ارمغان آورده و به حل مسائل و بهبود فرآیندها کمک زیادی کنند.
5. تعهد به مسائل اجتماعی و محیطی
نسل Z به ارزشهای اجتماعی و محیطی اهمیت میدهند و به دنبال کار در سازمانهایی هستند که این ارزشها را به خوبی رعایت میکنند. این امر میتواند در جذب و نگهداشت این نیروها نقش مهمی ایفا کند. شای بتوان گفت این نسل، نسل کار سبز است.
6. تنوع فرهنگی
نسل Z نسلی چندفرهنگی و قائل به پلورالیسم یاتکثر گرایی است و برای تنوع فرهنگی ارزش زیادی قائل میشود. این تنوع میتواند به افزایش خلاقیت و انعطافپذیری در سازمانها کمک کند و باعث ایجاد محیط کاری گوناگون و جذاب شود.
چالش های کار با نسل Z در سازمان
کار با نسل Z در کنار مزیتهای شش گانهای که ذکر کردیم، همچنین میتواند چالشهای مختلفی را برای سازمانها ایجاد کند. این چالشها ممکن است ناشی از تفاوتهای فرهنگی، نیازهای ویژه، و نگرشها و انتظارات متفاوت این نسل باشد. در زیر به برخی از چالشهای کار با نسل Z اشاره میکنم:
1. کار و زندگی متعادل
نسل Z به تعادل کار و زندگی بسیار اهمیت میدهند و تمایل دارند در سازمانهایی کار کنند که اجازه میدهد زمان کافی برای تفریح، آموزش، و تعاملات اجتماعی داشته باشند. بنابراین، سازمانها باید برنامهها و سیاستهایی را اجرا کنند که این تعادل را ترویج میکند.
2. انعطافپذیری و تغییر
نسل Z به علت بزرگ شدن در دنیای پویا و تکنولوژیک هزارهی جدید، علاقه زیادی به انعطافپذیری و تغییر دارند. این ممکن است برای سازمانها چالشهایی در تطابق با تغییرات محیطی و نیازهای مختلف باشد.
3. تفاوتهای فرهنگی
نسل Z نسلی چندفرهنگی هستند و از طریق شبکههای اجتماعی و ارتباطات بینالمللی، به تنوع فرهنگی و ارتباط با افراد دیگر در سرتاسر دنیا اهمیت میدهد. این تفاوتها میتواند چالشهای ارتباطی و همکاری و در صورت عدم مدیریت، تعارضات مختلف در سازمانها ایجاد کند.
4. پیشرفت شغلی سریع
نسل Z عموماً به پیشرفت شغلی سریع و فرصتهای رشد در دسترس توجه زیادی دارند. این مساله ممکن است منجر به چالشهای مرتبط با حفظ استمرار، وفاداری و پایداری کارکنان در سازمان شود.
5. نیاز به بازخورد و مشارکت
نسل Z اهمیت زیادی به ارائه بازخورد و مشارکت در تصمیمگیریها دارند. سازمانها باید فرصتهای بازخورد دادن به این نیروها را فراهم کنند و آنها را در فرآیندهای تصمیمگیری شرکت دهند. آنها زیر بار هر چیزی نخواهند رفت. باید آنها را قانع و توجیه نمود.
6. تحت فشار بودن از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی
نسل Z بسیار بیشتر از نسلهای قبلی تحت تأثیر رسانهها و شبکههای اجتماعی قرار دارد. این فشار میتواند منجر به ایجاد چالشهای مرتبط با مدیریت تصویر برند و ارتباطات عمومی در سازمانها شود.
برای مواجهه با چالشهای بالا، سازمانها باید سیاستها و راهکارهای مناسبی اتخاذ کنند که به ویژگیها و نیازهای نسل Z پاسخ دهند و همکاری موثری را با این نیروی کار جدید تضمین کنند. همچنین، ارتقاء فرهنگ سازمانی متناسب با تنوع نیروی کار و ارتقاء مهارتهای مدیریتی از دیگر اقدامات مفید در این زمینه میباشد.
۵ نکته برای آینده نیروی کار نسل Z در سازمانها
آینده نیروی کار نسل Z در سازمانها بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله تغییرات فناوری، تغییرات اجتماعی، تغییرات درخواستها و نیازها، و تغییرات فرهنگی. با توجه به این عوامل، میتوان تصور کرد که نیروی کار نسل Z چهارچوبهای مختلف در سازمانها را وادار به تطبیق با خودش خواهد نمود:
1. تغییر فرهنگ سازمانی
نسل Z به علت ارزشها و نگرشهای خود، میتواند باعث تغییر و اصلاح فرهنگ سازمانها شود. سازمانها باید ارتقاء ارزشهای اجتماعی، توجه به تنوع و احترام به افراد را مورد توجه قرار دهند تا بتوانند جذب و نگهداشت نیروی کار این نسل را تضمین کنند.
2. انعطافپذیری و تطبیق با تغییر
نسل Z به علت علاقه زیاد به تغییر و تکنولوژی، میتواند در ایجاد انعطافپذیری و تطبیق با تغییرات سریع محیطی به سازمانها کمک کند. در نتیجه، سازمانها باید به این انعطافپذیری پاسخدهی مناسب داشتهباشند و به سرعت تغییرات لازم را در هرم سازمان از تصمیم گیران تا بدنه نیروی انسانی اعمال کنند.
3. توجه به فناوری و دیجیتالیزه شدن
نسل Z با تکنولوژیها و دنیای دیجیتال بزرگ شدهاند. سازمانها باید به تواناییهای دیجیتالی نیروی کار این نسل توجه کنند و فرآیندها و فناوریهای دیجیتالی را در سازمانها گسترش دهند. آنها نیازمند دولت الکترونیک نیستند، آنها زندگی دیجیتال و الکترونیک میخواهند و توانایی زیستن با آن را نیز دارند.
4. کار از راه دور و تکیه بر تلفن همراه
نسل Z تمایل دارد کارها را از راه دور انجام دهد و از تلفن همراه و ابزارهای دیجیتالی مختلف برای پیشبرد کارهایش استفاده کند. سازمانها باید محیط کار از راه دور را تسهیل کنند و امکان دسترسی به ابزارهای دیجیتال را برای کارکنان متولد این نسل، فراهم کنند.
5. ترکیب نیروی کار مختلف
نسل Z تمایل دارد در تیمهای چندفرهنگی، چند قومیتی و فرهنگی کار کند. سازمانها باید از پذیرش تنوع نیروی کار در این نسل بهرهبرداری کنند و تیمهای متشکل از اعضای نسلهای مختلف را شکل دهند که میتوانند تمام نیازهای سازمان را پوشش دهند.
سخن پایانی
آینده نیروی کار نسل Z در سازمانها به شدت به تطابق سازمانها با ویژگیها و نیازهای این نسل و همچنین توانایی سازمانها در بهرهگیری از توانمندیها و مهارتهای آنها بستگی دارد. سازمانهایی که به این نیازها پاسخ مناسب دهند، از همکاری مؤثر با نیروی کار نسل Z بهرهمند خواهند شد و میتوانند در رقابت بازار بهتر عمل کنند.